Rentowność 10-letnich obligacji portugalskich spadła wczoraj do wartości ujemnej i wynosi obecnie -0,006%. Ujemna rentowność obligacji do terminu zapadalności oznacza, że inwestor, który kupuje obligację za tę rentowność i będzie ją trzymał do terminu zapadalności, z pewnością poniesie stratę.
Jednocześnie podczas europejskiego kryzysu zadłużenia w 2012 r. dziesięcioletnia rentowność obligacji portugalskich wynosił 16%. Czy finanse publiczne w Portugalii są w lepszym stanie niż osiem lat temu? Absolutnie nie. Stosunek długu publicznego Portugalii do PKB utrzymywał się w ostatnich latach na bardzo wysokim poziomie 125% i będzie nadal gwałtownie rósł pod koniec tego roku z powodu pandemii koronawirusa.
Obecna bezprecedensowa wycena rynkowa portugalskich obligacji rządowych jest wynikiem wyłącznie bezprecedensowych zakupów obligacji przez Europejski Bank Centralny. Dąży on do utrzymania rentowności obligacji skarbowych strefy euro na poziomie bliskim zeru, aby finanse publiczne wyglądały przynajmniej na zrównoważone.
Uważam, że bez masowego wsparcia EBC drugi kryzys zadłużenia w strefie euro trwałby od dłuższego czasu, a rentowność obligacji skarbowych do terminu zapadalności wahałaby się na znacznie wyższym poziomie. Dodajmy, że realne rentowności obligacji do wykupu, czyli rentowności nominalne skorygowane o stopę inflacji, są głęboko ujemne, a realna wartość oszczędności inwestorów z czasem maleje. Fakt ten nazywamy represjami finansowymi (ang. financial repression).
Michal Stupavský
Strateg inwestycyjny Conseq Investment Management, a.s.