W środę europejski urząd statystyczny Eurostat opublikował grudniowe dane inflacyjne dla wszystkich państw członkowskich UE w oparciu o zharmonizowany wskaźnik cen konsumpcyjnych (Harmonized Index of Consumer Prices – HICP). W środę europejski urząd statystyczny Eurostat opublikował grudniowe dane inflacyjne dla wszystkich państw członkowskich UE w oparciu o zharmonizowany wskaźnik cen konsumpcyjnych (HICP). Czeska inflacja była najwyższa w UE i wyniosła 7,6 % rok do roku, natomiast średnia UE wyniosła 3,4 %, czyli mniej niż połowę tego, co w Czechach.
W ciągu ostatnich czterech lat poziom cen w czeskiej gospodarce wzrósł o bezprecedensowe 35 %! Kluczowym rokiem pod tym względem był rok 2022, kiedy to poziom cen wzrósł o 16 %.
W poniedziałek niemiecki urząd statystyczny Destatis opublikował
dane dotyczące niemieckiego PKB za czwarty kwartał i cały rok 2023 r. W czwartym kwartale niemiecka gospodarka skurczyła się o 0,3 % w ujęciu kwartał do kwartału, tj. w porównaniu z trzecim kwartałem. Trzeci kwartał został następnie zrewidowany w górę o jedną dziesiątą procenta z -0,1 % do 0,0 %. Tym samym niemiecka gospodarka tylko nieznacznie uniknęła recesji, którą definiuje się jako spadek PKB w dwóch kolejnych kwartałach.
W całym 2023 r. niemiecka gospodarka skurczyła się o 0,3 % po wzroście o 1,8 % w 2022 r. Jednocześnie niemiecki PKB był w 2023 r. tylko o 0,7 % wyższy w porównaniu z rokiem 2019 sprzed pandemii, co wyraźnie wskazuje na znaczną długoterminową stagnację niemieckiej gospodarki.
Niestety, niemiecka gospodarka stopniowo się deindustrializuje. Poniższy wykres przedstawia indeks niemieckiej produkcji przemysłowej w ujęciu miesięcznym. Rzeczywiście, obecny poziom niemieckiej produkcji przemysłowej jest porównywalny z tym z 2010 r. i aż o 13 % niższy od rekordowego poziomu z 2017 r.! To wyraźnie pokazuje, że niekonkurencyjne na arenie międzynarodowej ceny energii, w tym polityka dotycząca zielonej transformacji (Energiewende/Green Deal), oraz ogromna biurokracja naprawdę zaczynają zbierać obfite żniwo dla niemieckiej gospodarki.
Źródło: Bloomberg
Jeśli chodzi o czeską produkcję przemysłową, jest ona w nieco lepszej sytuacji niż niemiecka, choć od 2017 roku widoczna jest pewna stagnacja. Mimo to, z pewnością nie jest to również żaden imponujący wynik.
Źródło: Bloomberg
Z drugiej strony, na przykład produkcja przemysłowa w Chinach wzrosła o 126 % od 2010 r. do listopada 2022 r., zgodnie z najnowszymi dostępnymi danymi Międzynarodowego Funduszu Walutowego.
Źródło: Bloomberg
Patrząc na wyceny akcji w poszczególnych regionach, oczywiste jest, że Europa Środkowa, Ameryka Łacińska i Chiny są obecnie jednymi z najbardziej atrakcyjnie wycenianych regionów. Regiony te są atrakcyjne zarówno w ujęciu bezwzględnym, tj. w stosunku do najszerszego globalnego indeksu akcji MSCI All Country World, jak i w ujęciu historycznym w stosunku do ich długoterminowych 10-letnich średnich. Przykładowo, wskaźnik P/E dla Europy Środkowej wynosi obecnie 6,7x, co stanowi 63 % dyskonto w stosunku do globalnego indeksu, którego wskaźnik P/E wynosi 18,3x. Jednocześnie wyceny w Europie Środkowej są obecnie o 40 % niższe niż długoterminowa 10-letnia średnia wynosząca 11,2x. Z drugiej strony, akcje amerykańskie i globalne akcje wzrostowe wydają się być obecnie najmniej atrakcyjnie wyceniane. Przykładowo, szeroki indeks amerykańskich akcji technologicznych NASDAQ jest obecnie notowany przy wskaźniku P/E na poziomie 36,0x, co oznacza ekstremalną premię w stosunku do globalnego indeksu w wysokości 97 %! Jednocześnie obecna wycena indeksu NASDAQ jest o 31 % wyższa od jego długoterminowej 10-letniej średniej wynoszącej 27,4x.
O ile wyceny lub ich zmiany są kluczowe dla wyników akcji w średnim terminie, o tyle absolutnie kluczowa dla wyników akcji w długim terminie jest dynamika zysków przedsiębiorstw (EPS – earnings per share). Poniższy wykres ilustruje ten fundamentalny fakt na przykładzie amerykańskiego rynku akcji. W dłuższej perspektywie rynki akcji rzeczywiście bardzo dokładnie śledzą dynamikę lub wzrost zysków przedsiębiorstw. Jest to zatem tak zwana korelacja dodatnia. Korelacja ta jest jednak oczywiście daleka od doskonałości, a w średnim i krótkim okresie siła tego związku zmienia się, co znajduje odzwierciedlenie w wahaniach wycen akcji, takich jak kluczowy wskaźnik P/E. Innymi słowy, w długim okresie decydujące znaczenie mają fundamenty finansowe przedsiębiorstw, zaś w krótszych okresach fundamenty finansowe przedsiębiorstw nie zmieniają się tak bardzo, a główną rolę odgrywają zmiany wycen, odzwierciedlające przede wszystkim nastroje inwestycyjne inwestorów lub ich obecne nastawienie do ryzyka inwestycyjnego.
Jeśli chodzi o sytuację na rynkach finansowych w minionym tygodniu, główny amerykański indeks giełdowy, S&P 500, osiągnął w piątek nowy rekord na poziomie 4840 punktów, przewyższając poprzedni rekord z 4 stycznia 2022 r. W całym tygodniu S&P 500 zyskał 1,2 %, z kolei najszerszy globalny indeks giełdowy, MSCI All Country World, odnotował niewielką stratę na poziomie -0,1 %. Obligacje nie poradziły sobie dobrze w ubiegłym tygodniu, a najszerszy globalny indeks obligacji, Bloomberg Global-Aggregate, zanotował znaczny spadek o 1,4 % w stosunku do obligacji.
Michal Stupavský
Strateg inwestycyjny Conseq Investment Management, a.s.